آزادسازی سهم عدالت از اردیبهشت ماه سال جاری کلید خورد و ۴۰ مشمول این سهام حق انتخاب داشتند که یکی از روشهای مستقیم یا غیرمستقیم را برای مدیریت سهام خود انتخاب کنند. در نهایت حدود ۱۹ میلیون نفر روش مستقیم را برای مدیریت سهم خود انتخاب کردند.
بر این اساس ابتدا امکان فروش ۳۰ درصد و پس از چند ماه سپس امکان فروش ۳۰ درصد دیگر (یعنی مجموعا ۶۰ درصد) از سهام عدالت برای مشمولین این سهم فراهم شد و از آنجایی که این اتفاق در روزهای صعودی بازار سرمایه اتفاق افتاد، برخی سهامداران اقدام به فروش سهام خود کردند.
اما ماجرا طبق انتظار سهم داران پیش نرفت و نه تنها سهم آنها فروش نرفت بلکه به دلیل کاهش شاخص کل، روز به روز از ارزش واقعی سهم آنها کاسته شد. در این میان تصمیم گیرندگان تصمیمات مختلفی برای مدیریت سهم عدالت و فشار فروشی که این سهام به کلیت بازار وارد میکرد اخذ کردند. از تغییر تابلوی سهام بگیر تا فروش بلکوی و حتی امکان لغو سفارش فروش. تصمیماتی که هیچ کدام موفقیت آمیز نبود و در نهایت قرعه به نام توقف فروش سهام عدالت افتاد و از امکان فروش سهم عدالت از ۲۵ آبان ماه برای مشمولانی که روش مستقیم را انتخاب کرده بودند متوقف شد.
البته بر کسی پوشیده نیست که نحوه آزادسازی سهم عدالت و فشار فروشی که این سهام بر بازار تحمیل میکرد یکی از دلایل روند نزولی بازار بود. زمان فروش نخست سهام عدالت نقدیندگی در بازار زیاد بود در حالی که قسمت دوم آزادسازی که در عید غدیر صورت گرفت همزمان با ریزش بازار بود و تعادل بازار را برهم زد.
باید گفت توقف فروش سهم عدالت به نفع کلیت بازار است، اما نباید فراموش کنیم که بسیاری از مردم به پول خود نیاز دارند و درخواست فروش دادهاند. نمیتوان از این موضوع چشم پوشی کرد که بسیاری از مردم از سهام خود را در تاریخ ۲۰ مرداد که ارزش واقعی سهام عدالت حدود ۳۰ میلیون تومان بود به فروش گذاشتند، اما درحال ارزش سهام آنها کاهش چشم گیری داشته است.
از سوی دیگر بازار بعد از تنها چند روز صعود و بازگشت به کانال یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحد، باز هم روندی نزولی و پر نوسان به خود گرفت و به کانال یک میلیون و ۴۰۰ هزار واحد عقب گرد کرد. در این شرایط احتمالا رفع توقف فروش سهم عدالت، مجدد به روند نزولی بازار دامن بزند. اما به هر حال که ۱۹ میلیون نفر که روش مستقیم را برای زودتر فروختن سهم خود انتخاب کرده بودند، در انتظار فروش هستند، اما مشخص نیست برنامه مسئولین که بارها به آزادسازی آن افتخار کرده اند برای سر و سامان دادن به این ماجرا چیست!